Tuyến Lệ Có Cấu Tạo Và Chức Năng Như Thế Nào
Tuyến lệ mà một tuyến ngoại tiết rất đặc trưng của con người. Nhờ sự có mặt của tuyến này mà chúng ta có thể thể hiện được những cảm xúc của mình, điều tiết giúp mắt khỏe hơn. Vậy tuyến lệ có vị trí ở đâu, có chức năng và cấu tạo như thế nào? Cùng tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết dưới đây của Paris Miki để có thêm kiến thức và kinh nghiệm chăm sóc mắt đúng cách.
1. Khái niệm về tuyến lệ
Tuyến lệ (tuyến nước mắt) là một tuyến ngoại tiết nằm phía bên trên nhãn cầu, ở phần trước của mặt ngoài phía trên của mỗi lệ đạo. Đây là một tuyến tiết ra chất lỏng hay được gọi là nước mắt, đây là một chất lỏng đẳng trương lên bề mặt của nhãn cầu. Chất lỏng này sẽ tạo thành phần nước của màng nước mắt nhiều lớp. Nó có tác dụng trong việc bôi trơn, bảo vệ và cung cấp chất dinh dưỡng cho kết mạc và phần giác mạc.
Chất lỏng cuối cùng thoát qua một loạt các ống dẫn vào nơi khoang mũi. Khi được sản xuất dư thừa, dịch tuyến sẽ tạo ra thành nước mắt. Tuyến nước mắt bao gồm hai phần nối với nhau bao gồm phần quỹ đạo lớn hơn và phần nhỏ hơn. Tuyến nước mắt cùng với hệ thống ống dẫn lưu liên quan của nó tạo thành bộ máy lệ hoàn chỉnh.
Tuyến lệ thường tiết ra chất lỏng hay được gọi là nước mắt
2. Cấu tạo của tuyến lệ
Tuyến nước mắt có cấu trúc giống hình quả hạnh, chiều dài vào khoảng 2 cm. Nó nằm ở phía trước ở phía trên của lệ đạo, trong lỗ tuyến nước mắt của xương trán. Tuyến được chia ra thành hai phần liền kề (các thùy) bởi các sợi cân bên của cơ nâng mi trên. Tất cả tạo thành một phần lệ đạo và một phần mí mắt. Sự phân chia này chỉ là một phần do một thành sau của nhu mô giữa các thùy.
Tuyến lệ của con người bao gồm có 2 loại, đó là: tuyến lệ chính và tuyến lệ phụ. Tuyến chính nằm giữa hố lệ của nhãn cầu và thành xương của hốc mắt, gồm 2 phần: Một phần là tuyến nước mắt hốc và phần còn lại đó là tuyến nước mắt mi. Trong trường hợp mắt khi bị kích thích, tuyến nước mắt sẽ tiết nhiều nước mắt và chúng ta sẽ bị chảy nước mắt.
Tuyến phụ bao gồm rất nhiều tuyến nhỏ, nằm bên dưới kết mạc. Dịch tiết của tuyến nước mắt phụ rửa sạch phần trước của mắt. Sau đó, nước mắt chảy theo ống lệ xuống xoang mũi. Dịch tiết có tác dụng giúp cho giác mạc luôn ẩm ướt, có khả năng kháng khuẩn nhẹ do dịch này chứa một lượng nhỏ chất diệt khuẩn.
Các tuyến lệ phụ (tuyến Krause) là các tuyến lệ phụ nhỏ, nhầy được tìm thấy bên dưới mí mắt nơi kết mạc trên và dưới gặp nhau.
Sơ đồ vị trí của tuyến lệ
3. Tuyến lệ có vai trò như thế nào?
Trong khoang mắt, bên trên và dưới của mắt đều có một tuyến lệ, chỉ bằng hạt đậu, hình tròn dẹt, có nhiệm vụ chính đó là sản sinh ra nước mắt. Tuyến lệ có ống thoát nước chảy vào bề mặt của con mắt, giữ cho giác mạc cùng với kết mạc lúc nào cũng ướt. Nước mắt cũng có thể trào ra để rửa sạch những bụi bẩn lọt vào mắt, đồng thời có tác dụng sát trùng hiệu quả.
Thông thường thì tuyến lệ chỉ tiết ra một ít nước mắt. Ban ngày lúc thức dậy, trong vòng khoảng 16 giờ, tuyến lệ tiết ra một lượng 0,5-0,6g nước mắt. Khi ngủ mắt nhắm lại, tuyến lệ cũng coi như ngừng làm việc.
Ở góc trong mỗi con mắt đều có các lỗ nhỏ (nội xế) để thu thập nước mắt, sau đó thông xuống mũi. Nước mắt đi xuống hoà cùng với nước mũi để chảy ra ngoài.
Khi người ta cảm thấy mệt mỏi hoặc lâu không thở không khí tươi mới, trong cơ thể tích đọng quá nhiều khí CO2, kích thích thần kinh phản xạ vì vậy nên mới ngáp.
Cùng với những động tác này, một khối khí lớn từ miệng thoát ra, sinh áp lực ở trong miệng, ảnh hưởng đến phần khoang mũi, tạm thời ngăn đường thoát của nước mắt vì vậy nước mắt từ tuyến lệ tràn vào mắt.
Còn những lúc bạn buồn quá mà khóc có thể là do máu dồn lên các dây thần kinh ức chế phần tuyến lệ khiến nước mắt trào ra.
Có thể thấy rằng nước mắt hoàn toàn không phải là thứ vô dụng, ngược lại nó còn rất có ích cho cơ thể chúng ta: Ngoài việc giúp bạn có thể biểu đạt cảm xúc ra, nó còn có một nhiệm vụ cực kỳ quan trọng, đó là giúp cho cửa sổ tâm hồn tránh khỏi sự xâm hại của các vi khuẩn và vật lạ, có tác dụng diệt khuẩn và khử độc hiệu quả.
Mỗi khi chớp mắt, mí mắt sẽ lấy một ít chất lỏng từ các tuyến lệ này để làm ướt và làm sạch giác mạc.
Nếu giác mạc không được làm ướt và làm sạch một cách thường xuyên, mắt sẽ bị khô và đương nhiên kết quả của việc không may này là chúng ta sẽ bị mù (những người sử dụng máy tính thường xuyên cần phải đặc biệt chú ý tới điều này, hãy chớp mắt thường xuyên).
Khi mắt được làm ướt, bụi bẩn nằm trên giác mạc cũng sẽ được rửa sạch sẽ. Quan trọng nhất đó là chất lỏng được tiết ra từ tuyến lệ cũng sẽ giúp con người tẩy sạch được các vi khuẩn có hại tới mắt nằm trên phần giác mạc.
Điều thú vị ở đây đó là sau khi chớp mắt, chất lỏng được tiết ra để làm sạch mắt sẽ từ từ đi xuống mũi để thông qua một ống nhỏ và sau đó được bốc hơi ra ngoài trong suốt quá trình hô hấp.
Tuyến lệ có vai trò lớn đối với sức khỏe đôi mắt
4. Những vấn đề thường hay gặp ở tuyến lệ
Tắc tuyến lệ
Bệnh tắc tuyến lệ xảy ra khi hệ thống dẫn lưu nước mắt của mắt hay bị tắc nghẽn một phần hay là hoàn toàn. Nước mắt không thể dẫn lưu được bình thường dẫn đến chảy nước mắt sống, dễ gây kích ứng hoặc nhiễm trùng mắt mãn tính. Bệnh tắc tuyến lệ hoàn toàn có thể được điều trị khỏi. Bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị tùy theo nguyên nhân gây tắc nghẽn và độ tuổi của người bị vấn đề này.
Viêm tuyến lệ
Viêm tuyến lệ là tình trạng viêm nhiễm của tuyến sản xuất nước mắt. Viêm tuyến lệ cấp tính thường gặp do vấn đề nhiễm virus, vi khuẩn. Viêm tuyến lệ mãn tính do rối loạn viêm những không do nhiễm trùng. Triệu chứng bệnh là sưng phần bên ngoài của mí mắt trên khiến cho mắt bị tấy đỏ và đau. Bệnh nhân có thể đau ở vùng sưng, sưng hạch bạch huyết ngay ở phía trước tai.
Hy vọng với những thông tin mà Paris Miki đã cung cấp, bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn về tuyến lệ hay là tuyến nước mắt. Như vậy, tuyến lệ có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ mắt. Nếu không có tuyến lệ, mắt sẽ bị khô và dẫn tới tình trạng mù lòa. Vì thế, cần phải coi trọng tuyến lệ bởi đây là thành tố góp phần làm cho đôi mắt chúng ta trở nên sáng khỏe mỗi ngày.